هسته تخصصی آزمایشگاه‌های امنیت سایبری

ضرورت و اهداف تشکیل هسته

در اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، سند ستاد توسعه علوم و فناوری افتا (امنیت سایبری) در هیئت دولت جمهوری اسلامی ایران تصویب شد. پیرو این مصوبه، ستاد افتا ذیل معاونت علمی و اقتصاد دانش‌بنیان تشکیل شد.

در سند ستاد افتا، با هدف پیشرفت کشور در موضوعات مرتبط با آزمایشگاه‌های امنیت سایبری، به‌ویژه در حوزه ارزیابی امنیت و کیفیت محصولات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، ایجاد یک هسته تخصصی آزمایشگاه‌های امنیت سایبری را ضروری می‌داند. در بسیاری از کشورها، آزمایشگاه‌هایی تحت چارچوب‌هایی همچون معیارهای مشترک (CC) و تحت عنوان آزمایشگاه‌هایی که مجوز انجام آزمون‌ها و ارزیابی‌ها بر اساس استانداردهای معیارهای مشترک را دارند، به عنوان Common Criteria Testing Laboratories (CCTLs) فعالیت می‌کنند و علاوه بر صدور گواهی‌های امنیتی، نقش کلیدی در سامان‌دهی و توسعه اکوسیستم امنیت سایبری دارند.

در ایران نیز آزمایشگاه‌های دارای مجوز افتا ایجاد شده‌اند، اما نبود هماهنگی، کمبود استانداردهای بومی و فقدان راهبرد یکپارچه موجب شده است که کارآمدی و اثرگذاری آن‌ها به سطح مطلوب نرسد. ایجاد این هسته تخصصی می‌تواند با تمرکز بر محورها و اقدامات زیر، به ارتقاء جایگاه ملی کشور در حوزه آزمایشگاه‌های امنیت سایبری منجر شود:

چشم‌انداز و شکل‌گیری

این محورها، نقشه راه اولیه‌ای برای ایجاد هسته تخصصی فراهم می‌آورد و می‌تواند به شکل‌گیری ساختاری هماهنگ، علمی و مبتنی بر تجربه‌های جهانی در کشور منجر شود؛ ساختاری که نه‌تنها به ارتقاء توان ملی در حوزه امنیت سایبری کمک می‌کند، بلکه زمینه‌ساز افزایش اعتماد صنایع، نهادهای حاکمیتی و جامعه تخصصی به نتایج ارزیابی‌های امنیتی خواهد شد.

از اول آبان ۱۴۰۴ هسته تخصصی آزمایشگاه‌های امنیت سایبری با حمایت ستاد افتا و مشارکت مراکز تخصصی آپای دانشگاه‌های علم و صنعت ایران، صنعتی شریف و تربیت مدرس تشکیل گردیده است.